۱۳۸۶ آبان ۹, چهارشنبه

دیوانه ای کله پا

حدود قرون 14 - 15 میلادی، حول وحوش ممالک کفار که سر سبز هم بود.
صدای غوغا و همهمه ی یک عده ی زیادی از دور می اومد. یک سری سرود های نا مفهوم میخوندن و کلی جار و جنجال به پا شده بود. همینطور که نگاه میکردم جمعیتم به درختی محل زندگی من بود نزدیک می شدن. روی یک تخته عظیم یک نفر رو می آوردن که معلوم بود داره شکلک پادشاهانی رو در میاره که رو دست میبردن. یک هیکل عظیم الجثه روی تخته بلند بلند آواز میخوند. سر خوش. اما جماعت خیلی جدی سرود میخوندند.
دیوانه ای که پاک عقلش را از دست داده بود برای اینکه از شر شیطان خبیث خلاصش کنن و راه صواب پیشه کنه کله پا از درختی که بیرون شهرقرار داشت، آویزان کرده بودن. حالا بیچاره گناهش این بود که پاک عقلش را از دست داده؛ همین. قسمت دردناک قضیه این بود که اگر شیطان افتاد از سرش و سر عقل اومد که هیچ. اما اگر نه باید سرش را سوراخ میکردند که این موجود بی ناموس مجبور بشه بیرون بیاد. تو این هیرو ویر مجنون کله پا، یا آواز می خواند یا بلند بلند میخندید.
هر از چند گاهی هم بچه های شر و شور اهم از لاغر و چاق و چله، کوتاه و بلند اهالی سالم شهر می اومدن و به این بی همه کس سنگ میزدند و کلی تفریح و تفرج میکردن. شاد و خوشحال غروب که میشد نعره زنان غرق شادی و شعف میرفتنن.
از قضا این دیوانه کله پا یک دختر خوشگل وناز داشت که از بد روزگار مادر سلیتش نمیذاشت پدرش رو ببینه. بالاخره این بابا مایه آبروریزی بود. دخترک هم که تو خونه زندانی شده بود، بدتر از خونه نامادری های ظالم، شستش خبر داده که واسه باباش یک اتفاقاتی افتاده. دخترک باباش رو خیلی دوست داشت، به خاطر همینم میخواست بره باباش رو ببینه! ای بابا اینا فقط حدسای من بود چون دیوونه کله پا هی میگفت: " دخترکم کجایی؟"
منم فکر کردم شاید این یک دختر خوشگل داره که تو خونه، مادرش زندانی کرده. نگو که ا ین اصلا زن نداره حالا از کجا فهمیدم، بماند.
خلاصه لونه ای که من ساخته رو همین شاخه ای که بود که رفیقمون رو آویزون کرده بودند. هم دلم واسه این بابا میسوخت هم بهش عادت کرده بودم. چون روزی نبود که نیاد بشینه اینجا زیر این درخت فلوت نزنه! من هم که از انسونا خیری ندیده بودم. این یکی به دلم بد نشسته بود که بابا دست مریزاد که به جای کنده کاری رو درخت و لاس زدن با یه ضعیفه یا آشغال ریختن پای درخت و هزار تا گند کاریه دیگه میاد بی هیچ آزاری مثل اینکه خودشم جزوی از ماهاست بیشتر وقتش رو بیرون از شهر میگذرونه!
صورتش سرخ شده و کم کم از حال میره. فکر کنم حالش بده. اما هیکل خرسش داره شاخه منو میشکونه. چقدر یک آدم میتونه گنده باشه آخه؟ میتونم یک کاری کنم که طناب پاره بشه و بیفته اما حتما ضربه مغزی میشه. نمیدونم چی کار کنم به هر حال مهم خونه منه. این قانون طبیعیه و باید ازش پیروی کنم. نمیشه دلسوزی کرد. تازه بعد از یه مدتی خود به خود این خودش میمیره! اگه طناب رو پاره کنم اصلا شاید بتونم زنده نگهش دارم.
همینجور که تو فکر بودم ، دنبال غذا رفتم. خلاصه همین اوضاع یک شبانه روز ادامه داشت. دیوانه کله پای بیچاره مرد. دستاش آویزون شده بود و صورتش کبود. تو شهر یک جشنی بود که نگو و نپرس. همه یادشون رفت بیان ببینن که بالاخره شیطون رفت یا نه؟
من خیلی تلاش کردم حالا که دیوانه مرده لااقل این شاخه رو نجات بدم. هم بوی جسد اذیت میکرد هم اینکه هر لحظه امکان داشت که شاخه بشکنه. خیلی تلاش مکردم که این طناب لعنتی پاره بشه. اما نمیشد. خلاصه بعد کلی کلنجار رفتن چیزی نمونده بود که کار انجام بشه، یهو شاخه شکست و من پر زدم رفتم بالا. هم دیوونه ترکید هم لونه من. از بالا مردمی رو که به سمت درخت تنومند میان رو میبینم.

۱۳۸۶ مهر ۲۲, یکشنبه

نیچه میان دو هیچ

نیچه اغلب اوقات بد شناخته شده و در میان سگانی که فقط و فقط از سر نادانی بر او پارس کرده اند، احاطه شده است. او از معدود فلاسفه ای است که بهترین معرفش خودش است. شاید بهتر باشد لقب فیلسوف را از نیچه بر گیرم که دلایل واضح و مبرهن برای آنچه او از قالب های متعارف فیلسوف فاصله ای شگرف دارد، وجود دارد. اما آنچه مرا بر آن داشت که این وبلاگ را اختصاص به نیچه دهم، رشد گزیده گویی های فرومایه از سخنان نیچه است. این درست که مخاطبین نیچه اندکند اما باید معترف بودکه گزیده خوانان بسیاری دارد هر چند که اهمیت چندانی ندارد. برای اولین قدم سال شمار زندگی نیچه را بر گزیدم
خلاصه نویسی از نیچه باید یک مطلب را کامل در بر گیرد تا به مذاق خیل عظیم فرومایگان و میانمایگان خوش نیاید. دلیل هم این است که انتخاب یک جمله ازمیان یک صفحه باعث میشود که جملات چهره یک جمله ادبی سبک به خود گیرند تا تنبلان و هرزگان فکری را بر خود جذب کند
سال شمار زندگی فردریش ویلهلم نیچه
فردریش ویلهلم نیچه در 15 اکتبر ، در شهر رکن واقع در ایالت
ساکنسی پروس ، دیده به جهان گشود. سال 1844
پدر نیچه در سن سی و شش سالگی چشم از جهان فرو میبندد. سال 1849
در مدرسه شبانه روزی شولپفورتا که بر پایه نظام آموزشی کلاسیک اداره میشود، نام نویسی میکند؛ پیانو مینوازد و آهنگسازی میکند. سالهای 64-1858
برای تحصیل زبانها و ادبیات کلاسیک وارد دانشگاه بن میشود. سال 1864
دانشیار فیلولوژی کلاسیک دانشگاه در دانشگاه بال سوییس. سال 1869
استاد دانشگاه بال؛ به عنوان بهیار در جنگ فرانسه و چروس شرکت می کند و به بماری وخیمی دچار میشود. سال 1870
نخستین کتاب او زایش تراژدی انتشار می یابد (با تمسخر دانشگاهیان مواجه میشود ) این تنها کتب او در زمینه مطالعات کلاسیک است. سال 1872
سه قسمت نخست تاملات نا بهنگام را که شامل مقالات در باره سود مندی و نا سود مندی تاریخ و شوپنهاور در مقام آموزگار است انتشار میدهد. سال 74-1873
قسمت چهارم تاملات را در بزرگداشت واگنر مینویسد ولی اشتیاق او به واگنر به سردی میگراید. سال 1876
اولین ملد کتاب انسانی ، زیاده انسانی منتشر میشود. واگنر پارسیفال را برای او میفرستد و بیگانگی شان با یکدیگر تشدید میشود. سال 1878
به سبب وخامت وضع سلامت از سمت خود در دانشگاه بال استعفا میدهد ( و با این حال مستمری خود را از دانشگاه دریافت میکند ) ؛ از این پس تایستانها را در منطقه انگادین سوییس سپری میکند و زمستانها را در شمال ایتالیا. در این ایام در پانسیون ها زندگی میکند. سال 1879
دو الحاقیه برای انسانی زیاده انسانی! مینویسد که بعد ها به عنوان دو بخش از مجلد دوم این کتاب انتشار یافتند. سالهای 80-1879
سپیده دمان را منتشر میکند ؛ ادوار متناوب سر خوشی و افسردگی ؛ برای نخستین بار در تابستان به سلیس ماریا می آید و در همین جاست که ایده (( رجعت ابدی )) به ذهنش خطور میکند. سال 1881
سال روابط گرم اما کوتاه مدت با لوسالومه که پایان خوشی ندارد؛ اولین نسخه چهار قسمتی حکمت شادان را منتشر میکند. سال1882
دو قسمت نخست "چنین گفت زرتشت " را نوشته و منتشر میسازد؛ از خانواده و دوستان دوری بر میگزیند؛ افسرده میشود و از زندگی در آلمان بیزار ؛ واگنر میمیرد. سال 1883
سومین قسمت " چنین گفت زرتشت" را تکمیل و منتشر میسازد؛ رابطه ی خود با خواهرش الیزابت را قطع میکند زیرا قادر نبود تمایلات ضد یهود را و نژاد پرستانه نامزد او برنارد فوستر را تاب آورد ( الیزابت با وجود بیزاری نیچه سال بعد با فورستر ازدواج کرد و همراه او به پاراگوئه رفت. فورستر می کوشید تا در آنجا کلونی نژاد ژرمن را بنیان نهد) .سال 1884
بخش چهارم "چنین گفت زرتشت " به نگارش در می آید و لی به طور خصوصی چاپ و توزیع میگردد؛ اوضاع بدتر میشود. سال 1885
فراسوی خیر و شر انتشار میابد؛ ویراست بیشتر آثار قبل از " چنین گفت زرتشت" آماده وپیشگفتاری بدانها اضافه میگردد. سال 1886
چاپ دوم حکمت شادان به همراه اضافات : پیشگفتار تازه ، و 41 تامل جدید و شعری با نام "آوازهای شاهزاده فوگل فرای " . سال 7-1886
کتاب تبار شناسی اخلاق انتشار میابد که شامل یک پیشگفتار و سه مقاله است. نتهای قطعه ای ارکستری با نام
را تکمیل میکند و شروع میکند به نگارش اثری عظیم که قرار بود "hymnus an das leben"
اراده معطوف به قدرت نام گیرد. سال 1887
قضیه واگنر انتشار می یابد؛ و شامگاه بتان ، ضد مسیح ، نیچه علیه واگنر ، شاد خواری های دیونوسوسی و آنک انسان جملگی به نگارش در می آید؛ برنامه اراده ی معطوف به قدرت متوقف میگردد و نیچه به نگارش اثر چهار قسمتی " ارزیابی دوباره ی همه ارزش ها " علاقه مند میشود؛ اوضاع وخیم تر میشود. سال 1888
اوایل ژانویه در تورین به سن 44 ساگی در خیابان غش میکند. (او هرگز بهبود نمی یابد و یازده سال پایان عمر خویش را در جنون مطلق و تحت تکلف مادر و خواهرش میگذراند) ؛ شامگاه بتان در ژانویه منتشر میابد. سال 1889
چهرمین بخش "چنین گفت زرتش برای اولین بار در اختیار عموم قرار میگیرد. سال 1892
الیزابت از پاراگوئه باز می گردد و با نام الیزابت فورستر نیچه در اداره امور برادرش به مادرش یای میرساند. سال 1893
ضد مسیح و نیچه علیه واگنر منتشر می یابد. سال 1895
مادر نیچه میمیرد و کنترل کامل نحوه ی مراقبت از نیچه و میراث او به الیزابت محول میشود. او از شهرت روز افزون برادرش سو استفاده می کند و طی 4 دهه افکار نیچه را در جهت اهداف سیاسی راست افراطی به کار میگیرد. سال 1897
نیچه در 25 اوت در وایمار دیده از جهان فرو میبندد. سال 1900
الیزابت مجموعه ای از منتخبات یادداشتهای نیچه را که حد فاصل سالهای 8-1883 به رشته تحریر در آورده بود را تحت عنوان ارده ی معطوف به قدرت و با نام او منتشر میکند. سال 1902
آنک انسان عاقبت منتشر میشود.سال 1908
مجموعه آثار نیچه برای نخستین بار با نظارت الیزابت انتشار می یابد. در این مجموعه ویراست مبسوط اراده ی
معطوف به قدرت نیز دیده میشود. سال 11-1910